Een omkeerbare warmtepomp is een slimme investering voor wie zijn woning energiezuinig wil verwarmen én koelen. In dit uitgebreide artikel ontdek je hoe zo’n omkeerbare warmtepomp werkt, welke types er zijn, wat de voor- en nadelen zijn en wat je gemiddeld betaalt voor een dergelijke installatie.
Vergelijk tot drie warmtepomp bedrijven in je eigen regio en bespaar zo tot 35% in slechts 2 minuten!
Vraag een gratis offerte aan »
Inhoud
Wat is een omkeerbare warmtepomp?
Een omkeerbare warmtepomp is een verwarmingssysteem dat je ook kunt gebruiken om te koelen. In tegenstelling tot klassieke warmtepompen die enkel warmte uit de lucht, bodem of het grondwater halen, kan een omkeerbare warmtepomp het koelmiddel in omgekeerde richting laten stromen. Hierdoor werkt het systeem als een airco tijdens warme zomerdagen.
Het grote voordeel is dus dat je met één toestel zowel in de winter comfortabel kunt verwarmen als in de zomer kunt genieten van verkoeling. Dit maakt het systeem bijzonder geschikt voor moderne, goed geïsoleerde woningen of renovaties met een lage energiebehoefte.
Hoe werkt een omkeerbare warmtepomp?
De werking van een omkeerbare warmtepomp is gebaseerd op hetzelfde principe als een klassieke warmtepomp, maar met een extra omkeerklep.
In verwarmingsmodus:
- De warmtepomp onttrekt warmte aan de buitenlucht, bodem of het grondwater.
- Die warmte wordt via een compressor naar een hogere temperatuur gebracht.
- Via een warmtewisselaar wordt de warmte afgegeven aan je verwarmingssysteem (vloerverwarming, radiatoren of fan coils).
In koelmodus:
- Het systeem keert om: warmte wordt aan de binnenlucht onttrokken en naar buiten afgevoerd.
- Je woning wordt dus actief gekoeld, vergelijkbaar met een klassieke airco, maar veel energie-efficiënter.
Afhankelijk van het type warmtepomp spreek je over actieve koeling (via compressor) of passieve koeling (bij geothermische systemen zonder compressie).
Welke types omkeerbare warmtepompen bestaan er?
Niet elke warmtepomp is standaard omkeerbaar. Sommige systemen zijn expliciet ontworpen om beide functies te combineren. Hieronder geef ik je een overzicht van de mogelijkheden.
Lucht-lucht warmtepomp
Dit systeem haalt warmte uit de buitenlucht en blaast warme of koude lucht rechtstreeks in de ruimte via binnenunits. Vaak wordt dit systeem gebruikt als alternatief voor airco’s.
- Voordeel: relatief goedkoop en eenvoudig te installeren.
- Nadeel: minder geschikt als hoofdverwarming in slecht geïsoleerde woningen.
Lucht-water warmtepomp
Deze warmtepomp haalt warmte uit de lucht en geeft die af aan water voor radiatoren, vloerverwarming of sanitair warm water. De omkeerbare variant kan ook gekoeld water aanvoeren.
- Geschikt voor zowel verwarming als koeling van een woning.
- Combineerbaar met zonneboiler of buffervat.
Geothermische warmtepomp (bodem-water)
Deze warmtepomp haalt warmte uit de bodem via verticale of horizontale collectoren. Omkeerbare geothermische warmtepompen bieden vaak passieve koeling, waarbij koud water uit de bodem direct wordt gebruikt om ruimtes af te koelen.
- Zeer efficiënt, ook bij extreme buitentemperaturen.
- Duurder in installatie door grondboringen, maar rendabel op lange termijn.
Water-water warmtepomp
Deze systemen gebruiken grondwater als warmtebron. Ze bieden uitstekende prestaties in zowel verwarmen als koelen, maar vereisen een waterput en zijn dus eerder geschikt voor specifieke situaties.
Wat zijn de voordelen van een omkeerbare warmtepomp?
Een omkeerbare warmtepomp biedt meerdere voordelen, vooral op het vlak van comfort, energieverbruik en duurzaamheid.
Dubbele functionaliteit
Je investeert in één systeem voor zowel verwarmen als koelen. Dat bespaart ruimte én kosten op aparte toestellen.
Energiezuinig koelen
Een omkeerbare warmtepomp verbruikt veel minder stroom dan klassieke airco’s. Zeker bij passieve koeling ligt het verbruik extreem laag.
Lagere CO₂-uitstoot
Door gebruik te maken van hernieuwbare energiebronnen draag je actief bij aan een kleinere ecologische voetafdruk.
Interessante premies en btw-voordelen
In Vlaanderen kom je in aanmerking voor fluvius-premies en 6% btw op warmtepompinstallaties bij renovatie van woningen ouder dan 10 jaar.
Wat zijn de nadelen?
Hoewel de voordelen overtuigend zijn, zijn er ook enkele aandachtspunten.
- Hogere investering dan klassieke verwarming of airco.
- Koelvermogen is beperkt bij sommige types, zeker bij oudere of slecht geïsoleerde woningen.
- Akoestisch comfort: sommige buitenunits maken geluid, vooral tijdens het koelen.
Wat kost een omkeerbare warmtepomp?
De kostprijs hangt af van het type warmtepomp, het vermogen, je woningtype en of er al een geschikt afgiftesysteem (zoals vloerverwarming) aanwezig is. Onderstaande tabel geeft je een richtlijn:
| Type warmtepomp | Prijs zonder montage | Prijs met montage | Koeling inbegrepen? |
|---|---|---|---|
| Lucht-lucht | € 1.500 – € 3.500 | € 2.500 – € 5.000 | Ja |
| Lucht-water | € 4.000 – € 7.500 | € 6.500 – € 11.000 | Ja (actief) |
| Geothermisch (bodem) | € 8.000 – € 14.000 | € 15.000 – € 25.000 | Ja (passief/actief) |
| Water-water | € 9.000 – € 16.000 | € 16.000 – € 28.000 | Ja (actief) |
Let op: prijzen zijn indicatief en exclusief btw en eventuele subsidies. Vraag altijd meerdere offertes aan om een correcte inschatting te krijgen.
Vergelijk tot drie warmtepomp bedrijven in je eigen regio en bespaar zo tot 35% in slechts 2 minuten!
Vraag een gratis offerte aan »
Waarop moet je letten bij het maken van je keuze?
Als je overweegt een omkeerbare warmtepomp te laten installeren, dan raad ik aan om rekening te houden met de volgende factoren:
1. Isolatie van je woning
Een goed geïsoleerde woning is essentieel voor de werking van een warmtepomp, zowel bij verwarmen als koelen.
2. Afgiftesysteem
Vloerverwarming werkt ideaal in combinatie met warmtepompen, maar er zijn ook oplossingen met fan coils of lagetemperatuurradiatoren.
3. Geluidsniveau
Controleer het geluidsniveau van de buitenunit, vooral als je in een dichtbebouwde omgeving woont.
4. Koelvraag
Niet elk type warmtepomp kan even krachtig koelen. Laat een koelbehoefteberekening uitvoeren indien comfort bij hitte belangrijk is voor jou.
5. Subsidies
Ga na of je recht hebt op premies via Fluvius of MijnVerbouwPremie. Die kunnen de terugverdientijd gevoelig verkorten.
Onderhoud en levensduur
Omkeerbare warmtepompen hebben weinig onderhoud nodig, maar een jaarlijkse controle wordt wel aangeraden. Zo blijft het rendement optimaal en vermijd je storingen op kritieke momenten, bijvoorbeeld bij hittegolven.
De gemiddelde levensduur bedraagt 15 à 20 jaar, afhankelijk van het type en gebruik. Goed onderhoud verlengt de levensduur aanzienlijk.
Vergelijk tot drie warmtepomp bedrijven in je eigen regio en bespaar zo tot 35% in slechts 2 minuten!
Vraag een gratis offerte aan »
Veelgestelde vragen
Ja, moderne omkeerbare warmtepompen blijven efficiënt werken tot -15°C, al daalt het rendement van je warmtepomp bij strenge vorst. Een bijverwarming kan dan extra comfort bieden.
Ja, sommige lucht-water en geothermische systemen zijn uitgerust met een geïntegreerde boiler of kunnen gekoppeld worden aan een extern buffervat.
Ja, mits de woning voldoende geïsoleerd is en je gebruikmaakt van lagetemperatuurverwarming of geschikte afgiftesystemen zoals fan coils.
Neen, een omkeerbare warmtepomp vervangt de klassieke airco volledig en koelt je woning energiezuiniger.
Conclusie
Een omkeerbare warmtepomp is de ideale keuze als je op zoek bent naar een duurzaam systeem dat je woning zowel verwarmt als verkoelt. Je combineert comfort met energiezuinigheid en bespaart op termijn aanzienlijk op je energiefactuur.
Wil je zeker zijn van de juiste installatie en de beste prijs? Dan is het inschakelen van een erkende vakman de verstandigste keuze. Via het formulier hieronder kun je gratis en vrijblijvend offertes aanvragen van tot wel drie erkende installateurs. Zo kun je prijzen en systemen vergelijken, én krijg je advies op maat van jouw woning.
Vergelijk nu gratis offertes van warmtepompspecialisten en ontdek welke oplossing het best bij jouw situatie past.